Şehitler Abidesi
Gelibolu Yarımadası’nda, Çanakkale Boğazı’nın ucunda Morto Koyu önündeki Hisarlık Tepe üzerinde göğe yükselmektedir. Çanakkale Şehitler Abidesi; 1915 yılında I. Dünya Savaşı esnasında bu coğrafyada yaşananların hatırlanması, bu destanın kahramanlarının ebediyen unutulmaması için yapılmıştır.
Çanakkale Kaleleri
Çanakkale Boğazı Osmanlı İmparatorluğu’nun eline geçtiğinde, Fatih Sultan Mehmet tarafından 1463’te boğazın en dar yerinde karşılıklı olarak iki kale yaptırılmıştır. Bunlar Kilid-ül Bahr(denizin kilidi) ve Çimenlik Kalesi (Kale-i Sultaniye)’dir. Diğerleri; Babakale, Bigalı Kalesi, Çamburnu Kalesi, Harap Kale, Nara Kalesi, Seddülbahir Kalesi
Soğanlıdere Vadisi
Eceabat’tan gelip Kilitbahir ve Havuzlar üzerinden Alçıtepe yönünde devam eden yol, uzun bir süre Çanakkale Boğazı’na paralel gittikten sonra, Soğanlı Dere Vadisi girişinden itibaren kuzeybatıya dönerek, deniz kıyısından ayrılır. Bu noktadan itibaren yol boyunca, Şahin Dere Şehitliği’ni geçinceye kadar içinde ilerlenecek olan vadi Soğanlı Dere Vadisi’dir. Soğanlı Dere Vadisi, Seddülbahir Cephesi’nde çarpışan Türk kuvvetlerinin en önemli geri bölgesini oluşturmuştur. Soğanlıdere hava şehitliği ve burada kurulu olan hastanelerde tedavi edilirken şehit olan askerlerimizin yattığı Soğanlıdere hastane şehitliği buradadır.
Seddülbahir Cephesi
Çanakkale Savaşı'nın bir parçası olan Seddülbahir Çıkarması, 25 Nisan 1915 tarihinde Seddülbahir bölgesine beş ayrı noktadan yapılmıştır. Pınariçi Koyu, İkiz Koyu, Tekke Koyu, Ertuğrul Koyu, Morto Koyu sahillerine çıkarma yapılmak sureti ile Yarımada’nın güney ucunda ilk hedefi Alçıtepe, asıl hedefi Kilitbahir platosu olan bir harekât ile karada üstünlük kurmak istemişlerse de her iki tarafın da ağır kayıpları ile sonuçlanmış, düşmanın ilerlemesi durdurulmuştur.
Arıburbu (Anzak Koyu)
Anzak Koyu, Türkiye'de, Gelibolu Yarımadası'nda küçük bir koy. Anzakların Çanakkale Savaşı sırasında bu koya çıkarma yapmalarıyla ünlenmiştir. 600 metre uzunluğudaki koy, kuzeyden Arıburnu tepeleriyle çevrilidir. Yapılan çıkarmadan sonra, plaj Anzaklar için ana üs konumuna gelmiştir.
Düztepe Siperleri
Conkbayırı'ndan aşağıya doğru (güneybatı) inen yolda, ı km. sonra sağ kolda. Düztepe siperleri. Muharebeler sırasında ünlü 19. Tümen'in emrine giren 10. Alay tarafından tutulan bu mevki, esas olarak gözetleme siperleri vazifesi görüyordu.
Conkbayırı Muharebeleri
Conkbayırı Muharebesi, 6 Ağustos 1915 tarihinde Anzak ve İngiliz birliklerinin Conk Bayırı Osmanlı mevzilerine taarruzlarıyla başlayan ve 10 Ağustos 1915 tarihine kadar süren savaşlardır. 25 Nisan 1915 günü Anzak Koyu’na çıkartma yapan Anzaklar, kendisine çekilme emri verildiği halde bu emri dinlemeyen Mustafa Kemal (Atatürk) tarafından Conkbayırı’nın güney eteklerinde durdurulmuştur. Atatürk, cephanesi biten ve geri çekilmeye başlayan askerleri durdurarak “Kurşununuz yoksa süngünüz var” sözünü burada söylemiştir.
Kanlısırt
Kanlısırt Muharebesi, Anzak Kolordusu'nun 6 Ağustos 1915 tarihinde Kanlısırt'a yönelik taarruzları ile bu bölgede üç gün süren çatışmalardır. 628 kişilik 57. Alay 25.000 kişilik düşmanı Kanlısırt'ta Mustafa Kemal öncülüğünde karşılamıştır. Taarruzla Anzaklar Osmanlı siperlerinin bir bölümünü ele geçirmişlerdir. 57.Alayın tümü şehit olmuş ancak 19.Tümenin yetişmesiyle düşman yok edilmiştir. Conkbayırı'na çıkan yolun kenarındaki beton bir dikilitaş ile anımsanır.
Tabyalar
Anadolu Hamidiye Tabyası, Anadolu Mecidiye Tabyası, Değirmenburnu Tabyası, Domuzdere Tabyası, Ertuğrul Tabyası, Hasan Mevsuf (Dardanos) Tabyası, Hamidiye Tabyası, İntepe Tabyası, Kayalık Tepe Tabyası, Mesudiye Tabyası, Namazgah Tabyası, Orhaniye Tabyası, Rumeli Mecidiye Tabyası, Turgut Reis Tabyası, Yıldız Tabya
57.Alay Şehitliği
Şehitliğimiz 12 Aralık 1992 tarihinde ziyarete açılmıştır. Şehitliği yapımı sırasında iki cesetle karşılaşılmış, birbiriyle boğuşurken ölen bu iki askerden biri Şehit Erzincanlı Mustafa Asıma, diğerinin ise Anzac Kolordusundan Yzb Woiters'e ait olduğu tespit edilmiş anıtın önüne defnedilmiştir.
Çanakkale, elbette bir kaç cümleyle özetlenemez, anlatılamaz, bu destana kısada olsa sitemizde yer verdik ancak daha ayrıntılı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.